II. Mahmut Dönemi Islahatları

II. Mahmut Dönemi 1807 ve 1839 yılları arasını kaplayan dönemdir.  II. Mahmut Döneminde bir çok alanda ıslahat yapılmıştır. Dilerseniz bu yayınımızda  II. Mahmut Döneminde yapılan tüm ıslahatları tek tek inceleyelim. 


II. Mahmut döneminde merkez teşkilatında bazı düzenlemeler yapılmıştır. Bunlar ;  

• Divan-ı Hümayun - Nazırlıklara( Heyet-i Vükela),
• Sadrazamlık - Başvekalete,
• Reisülküttaplık - Hariciye Nezaretine,
• Sadaret Kethüdalığı - Dahiliye Nezaretine,
• Hazine-i Amine - Maliye Nezaretine,
• Vakıflar - Evkaf-ı Hümayun Nezaretine,
• Şeyhülislamlık - Babımeşihat Dairesine dönüştürülmüştür. 

• Memurlar hariciye ve dahiliye olmak üzere iki kısma ayrılmıştır.
• Tımar sistemi kaldırılıp redif birlikleri kurulmuştur.
• Memurlara setre, pantolon ve fes giyme zorunluluğu getirilmiştir.
• II. Mahmut devlet dairelerine portresini astırmıştır. Bu yüzden gavur padişah olarak anılmıştır. 

Yeni meclisler kurulmuştur. Bunlar;

1. Meclis-i Vala-yı Ahkam-ı Adliye: Yasa hazırlanmasında danışma meclisi olarak görev yapmak için kurulmuştur.
2. Dar-ı Şüra-yı Babıali: Devlet memurlarının yargılanması için kurulmuştur.
3. Dar-ı Şüra-yı Askeri: Avrupa Ordu sistemlerinin incelenmesi ve yeni ordunun teşkilatlandırılması için kurulmuştur.

• Ayanlık kaldırılmış, köy ve mahallelerde muhtarlıklar kurulmuştur.
• Posta teşkilatı kurulmuştur.
• Yurt dışına çıkışlarda pasaport uygulaması getirilmiştir.
• İstanbul'a giriş çıkış için Mürur Tezkeresi getirilmiştir.
• Karantina teşkilatı kurulmuştur.
• İlk kez 1831 yılında Takvim-i Vekayi denilen ilk resmi gazete çıkarılmaya başlanmıştır.
• Müsadere uygulamasına son verilmiştir.
• II. Mahmut Osmanlıcılık fikrini benimsemiştir.

II. Mahmut Döneminde Askeri alanda yapılan Islahatlar

• 1808'de Sekban-ı Cedit Ordusunu kurmuştur. Yeniçerilerin tepkisinden ötürü dağıtılmıştır.
• 1825'te Eşkinci Ocağını kurmuştur. Bu ocakta yeniçerilerin tepkisi sonucu kaldırılmıştır.
• 1826 tarihinde Vaka-yı Hayriye denilen olay neticesinde Yeniçeri Ocağı kaldırılmıştır.
• Yeniçeri Ocağı yerine Asakir-i Mansure-i Muhammediye denilen Batı tarzı yeni bir ordu kurulmuştur.
• 1831'de askeri amaçlı nüfusa sayımı yapılmıştır.
• 1827'de askeri tıp okulu ( Tıbbıye ) kurulmuştur.
• 1835 yılında Askeri Harp Okulu ( Harbiye ) kurulmuştur.
• Seraskerlik kurulmuştur. ( Başkomutanlık) 
• 1827 yılında Askeri Bando takımı olan Mızıka-yı Hümayun kurulurken başına da İtalyan Donizetti Paşa getirilmiştir.

II. Mahmut Döneminde Eğitim alanında yapılan Islahatlar

• 1824 yılında İstanbul'da ilköğretim zorunlu hale getirilmiştir.
• Devlet memuru yetiştirmek amacı ile Mekteb-i Maarif-i Adliye kurulmuştur.
• Askeri okul olan Harbiye, Tıbbıye ve Mızıka-yi Hümayun açılmıştır.
• İlk kez Avrupa'dan öğrenci getirilmiştir.
• Tercüme odaları açılmıştır.
• Rüştiye ve Mekteb-i Ulumu Edebiye adlı orta dereceli okullar açılmıştır.